Bill Gates: 10 năm tới, AI sẽ thay thế bác sĩ và giáo viên, con người không còn cần thiết trong hầu hết lĩnh vực
Trong thập kỷ tới, những tiến bộ trong trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ khiến con người không còn cần thiết "trong hầu hết lĩnh vực" trên thế giới.
Đó là chia sẻ của Bill Gates, đồng sáng lập Microsoft, đã chia sẻ với danh hài Jimmy Fallon trong một cuộc phỏng vấn trên chương trình "The Tonight Show" của NBC vào tháng 2/2025.
Gates giải thích rằng hiện nay, chuyên môn vẫn là nguồn lực "hiếm có". Chúng ta vẫn phải dựa vào các chuyên gia trong nhiều lĩnh vực quan trọng, chẳng hạn như khi cần "bác sĩ giỏi" hay "giáo viên giỏi" để được phục vụ tốt nhất.
"Nhưng với AI, trong thập kỷ tới, những điều đó sẽ trở nên miễn phí và phổ biến - từ lời khuyên y tế tuyệt vời đến gia sư chất lượng cao", Gates chia sẻ.
![]() Tỷ phú Bill Gates |
Kỷ nguyên trí tuệ miễn phí
Trong cuộc trò chuyện gần đây với Arthur Brooks, giáo sư Đại học Harvard kiêm chuyên gia về hạnh phúc, Bill Gates cho biết thế giới đang bước vào kỷ nguyên mà Gates gọi là "trí tuệ miễn phí". Kết quả sẽ là những tiến bộ vượt bậc trong công nghệ AI sẽ len lỏi vào mọi khía cạnh của cuộc sống, từ thuốc men và chẩn đoán cải tiến đến các gia sư AI và trợ lý ảo phổ biến rộng rãi.
"Tác động sẽ rất sâu rộng và thậm chí hơi đáng sợ - bởi vì nó đang xảy ra rất nhanh, và không có giới hạn", Gates nói với Brooks.
Hiện giới chuyên gia vẫn đang tranh luận về vai trò của con người trong tương lai do AI thống trị. Một số cho rằng AI sẽ hỗ trợ con người làm việc hiệu quả hơn thay vì thay thế hoàn toàn, đồng thời thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo ra nhiều việc làm mới.
Tuy nhiên, những người như Mustafa Suleyman, CEO Microsoft AI, lại cho rằng tiến bộ công nghệ liên tục trong những năm tới sẽ thay đổi bản chất của hầu hết công việc trong gần như mọi ngành, làm thay đổi đáng kể lực lượng lao động.
"Những công cụ này sẽ chỉ tạm thời tăng cường trí thông minh con người", Suleyman viết trong cuốn sách "The Coming Wave" xuất bản năm 2023. "Chúng sẽ giúp chúng ta thông minh và hiệu quả hơn trong một thời gian, giải phóng lượng lớn tăng trưởng kinh tế, nhưng về cơ bản chúng sẽ thay thế lao động”.
AI vừa đáng lo ngại vừa là "cơ hội tuyệt vời"
Dù vậy, Gates vẫn lạc quan về lợi ích tổng thể mà AI mang lại cho nhân loại, như "các phương pháp điều trị đột phá cho bệnh tật nguy hiểm, giải pháp sáng tạo cho biến đổi khí hậu, và giáo dục chất lượng cao cho tất cả mọi người”.
Trong cuộc trò chuyện với Fallon, Gates khẳng định một số loại công việc có lẽ sẽ không bao giờ bị AI thay thế, ví dụ như trong thể thao, mọi người có lẽ không muốn xem máy móc chơi bóng chày.
"Sẽ có những lĩnh vực chúng ta dành riêng cho mình. Nhưng về việc sản xuất đồ vật, vận chuyển và trồng thực phẩm, theo thời gian đó sẽ trở thành những vấn đề cơ bản đã được giải quyết", ông nói.
Gates thừa nhận sự phát triển của AI cũng đi kèm với những lo ngại "dễ hiểu và hợp lý" như ông đề cập trong một bài viết năm 2023. Các chương trình AI hàng đầu hiện nay vẫn còn nhiều lỗi và dễ góp phần lan truyền thông tin sai lệch trên mạng Internet.
Tuy nhiên, nếu phải bắt đầu một doanh nghiệp mới từ đầu, ông sẽ không ngần ngại chọn mô hình "lấy AI làm trung tâm", Gates chia sẻ với CNBC Make It vào tháng 9/2024.
"Ngày nay, một người có thể huy động hàng tỷ USD cho một công ty AI mới chỉ với vài ý tưởng", ông nói. "Tôi đang khuyến khích những người trẻ tại Microsoft, OpenAI, bất cứ nơi nào tôi gặp họ: 'Này, đây là vùng đất mới, hãy khám phá đi'. Bởi vì các bạn đang nhìn nhận vấn đề này mới mẻ hơn tôi, và đó chính là cơ hội tuyệt vời của các bạn”.
Gates đã dự đoán trước về tiềm năng của AI cách đây nhiều năm
Gates đã dự báo về cuộc cách mạng AI gần một thập kỷ trước: Khi được hỏi ông sẽ tập trung vào ngành công nghiệp nào nếu phải bắt đầu lại từ đầu, ông nhanh chóng chọn AI.
"Thành quả trong lĩnh vực AI ngày nay đã đạt tới mức độ đáng kinh ngạc", Gates phát biểu tại một sự kiện năm 2017 ở Đại học Columbia cùng CEO Berkshire Hathaway Warren Buffett. Ông chỉ ra "cột mốc quan trọng" khi phòng thí nghiệm AI DeepMind của Google tạo ra chương trình máy tính đánh bại con người trong trò chơi cờ vây.
Tại thời điểm đó, AI còn cách xa mô hình ngôn ngữ lớn kiểu ChatGPT nhiều năm. Tuy nhiên, đến năm 2023, ngay cả Gates cũng ngạc nhiên bởi tốc độ phát triển vũ bão của AI. Ông từng thách thức OpenAI tạo ra mô hình đạt điểm cao trong kỳ thi AP Biology cấp trung học, dự đoán nhiệm vụ sẽ mất 2-3 năm.
"Họ hoàn thành chỉ trong vài tháng", Gates cho biết. Ông gọi thành tựu này là "tiến bộ quan trọng nhất trong công nghệ kể từ phát minh về giao diện người dùng đồ họa (GUI) vào năm 1980".
Vũ Hạo (Theo CNBC)