Cách mạng sạc pin 5 phút của BYD: Khi sạc xe điện nhanh như đổ xăng
Tập đoàn ô tô Trung Quốc BYD đang tạo tiếng vang lớn khi tuyên bố đã phát triển thành công nền tảng xe điện cho phép người dùng sạc pin nhanh gần như thời gian đổ đầy bình xăng - chỉ trong 5 phút.
Từng gây ấn tượng với các khẩu hiệu "nhiều tính năng hơn với giá không đổi" và "lái xe thông minh cho tất cả", giờ đây BYD tự tin bổ sung thêm "sạc nhanh như đổ xăng" vào bộ sưu tập marketing của mình. Động thái này có thể giúp hãng xe Trung Quốc tiếp tục giành thị phần từ các nhà sản xuất ô tô truyền thống và các đối thủ trực tiếp như Tesla của Elon Musk.
Hệ thống mới của BYD hoạt động như thế nào và so sánh với các đối thủ ra sao?
Tại sự kiện tối thứ Hai vừa qua ở Trung Quốc, BYD đã chính thức giới thiệu nền tảng Super e-Platform mới cho dòng xe điện của mình. Nền tảng đột phá này tích hợp 3 công nghệ chính: Pin sạc siêu nhanh, động cơ 30,000 vòng/phút và chip nguồn silicon carbide thế hệ mới.
Theo BYD, xe được trang bị nền tảng này có thể đạt công suất sạc đỉnh điểm hai km mỗi giây, tạo nên hệ thống sạc nhanh nhất hiện nay dành cho xe sản xuất đại trà. Điều này có nghĩa người dùng chỉ cần sạc 5 phút đã có thể đi được 400 km.
Thời gian này gần tương đương với việc lái xe vào trạm xăng, đổ đầy bình và thanh toán. Đây là một bước tiến vượt bậc trong nỗ lực đưa trải nghiệm xe điện gần hơn với xe xăng truyền thống.
Đặt trong bối cảnh cạnh tranh, công nghệ sạc của BYD vượt trội hơn hẳn Tesla với hệ thống Superchargers chỉ có thể sạc được 275 km trong 15 phút. Ngay cả Mercedes-Benz với sedan điện CLA mới nhất cũng chỉ đạt 325 km trong 10 phút sạc.
Tại thị trường Trung Quốc, BYD cũng phải đối mặt với sự cạnh tranh từ Li Auto - hãng đang sử dụng pin của CATL có khả năng sạc để đạt 500 km phạm vi hoạt động trong 12 phút.
BYD dẫn đầu về tốc độ sạc với công nghệ mới nhất |
BYD đã làm thế nào để có thể sạc nhanh như vậy?
Bí quyết nằm ở "hệ thống đầu cuối sạc nhanh megawatt làm mát bằng chất lỏng hoàn toàn" mà BYD đã phát triển.
Để phù hợp với sạc công suất cực cao, BYD đã tự phát triển chip nguồn silicon carbide thế hệ mới. Đây là chip có mức điện áp lên tới 1500V - cao nhất từ trước đến nay trong ngành công nghiệp ô tô.
Song song với đó, BYD cũng ra mắt pin sạc nhanh thế hệ mới. Từ cực dương đến cực âm, pin chứa các kênh ion siêu nhanh, giúp giảm 50% điện trở nội của pin - yếu tố then chốt để đạt tốc độ sạc siêu nhanh.
Luo Hongbin, Phó Chủ tịch cấp cao của BYD, giải thích thêm về động cơ 30,000 vòng/phút được sản xuất hàng loạt: "Động cơ này không chỉ tăng đáng kể tốc độ của xe, mà còn giảm trọng lượng và kích thước, nâng cao mật độ công suất một cách đáng kể”.
Liệu nó có an toàn không?
Đây là câu hỏi không có câu trả lời đơn giản. Đối với công nghệ sạc siêu nhanh, các chuyên gia đang lo ngại về những tác động tiềm tàng đến độ an toàn và tuổi thọ của pin.
Giáo sư Ouyang Minggao từ Đại học Tsinghua đã cảnh báo trong một nghiên cứu năm 2024 rằng pin cũ có thể không phù hợp với công nghệ sạc nhanh này. Đáng lo ngại hơn, dòng điện sạc cực lớn có thể dẫn đến hiện tượng quá nhiệt nghiêm trọng - một rủi ro tiềm ẩn cho an toàn xe điện.
Không chỉ vậy, công nghệ mới còn đi kèm chi phí đáng kể. Theo ước tính của Guotai Junan Securities, việc nâng cấp một xe điện từ thiết kế 400 volt lên 800 volt có thể tăng thêm khoảng 4,000 Nhân dân tệ (550 USD) cho mỗi xe. Nền tảng mới nhất của BYD thậm chí còn cao hơn, lên tới 1,000 volt, cung cấp nguồn cho pin, động cơ, điều hòa không khí và các thành phần khác.
Một thách thức khác là khả năng đáp ứng của lưới điện. Theo Ouyang, lưới điện hiện tại có thể không chịu được tải từ việc sạc cường độ cao như vậy. Điều này có nghĩa là 4,000 trạm sạc siêu nhanh mà BYD dự định xây dựng ở Trung Quốc có thể cần các giải pháp lưu trữ năng lượng riêng thay vì lấy điện trực tiếp từ lưới.
Một số đối thủ như Xpeng, cũng đang phát triển công nghệ sạc siêu nhanh, đã giải quyết vấn đề này bằng cách trang bị các đơn vị lưu trữ năng lượng độc đáo tại trạm sạc để quản lý nhu cầu điện năng tăng cao.
Hệ thống sạc 5 phút mới của BYD có thể được sử dụng ở đâu? Nó có thể giúp giải quyết nỗi lo về phạm vi hoạt động của xe điện hay không?
Trong ngày 17/03, Chủ tịch BYD Wang Chuanfu nhấn mạnh rằng "lo lắng về sạc pin" vẫn là một rào cản lớn, bất chấp những tiến bộ trong công nghệ xe điện. Người tiêu dùng không muốn chờ đợi hàng giờ để sạc xe, hoặc tệ hơn, lái xe đến trạm sạc chỉ để phát hiện nó bị hỏng hoặc đã có người sử dụng.
Với công nghệ sạc siêu nhanh, BYD hy vọng có thể giảm đáng kể nỗi lo này. Vincent Sun, nhà phân tích tại Morningstar Inc., đánh giá pin sạc nhanh là "một bước tiến nữa giúp người tiêu dùng thoải mái hơn với xe điện”. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng yêu cầu điện áp cao đối với các trụ sạc "chưa được hỗ trợ rộng rãi" trên thị trường.
Hiện tại, BYD chỉ triển khai hệ thống này tại Trung Quốc. Hai mẫu xe đầu tiên được trang bị nền tảng Super e-Platform mới là Han L và Tang L - đã bắt đầu nhận đặt hàng trước tại Trung Quốc và dự kiến chính thức ra mắt vào tháng 4.
Sự phát triển của công nghệ sạc siêu nhanh cũng đang đặt ra câu hỏi về tương lai của mô hình đổi pin - chiến lược đang được Nio theo đuổi với hơn 3,200 trạm đổi pin toàn cầu, chủ yếu tại Trung Quốc. Khi thời gian sạc ngày càng rút ngắn, lợi thế của việc đổi pin - vốn là thay thế nhanh chóng pin đã cạn bằng pin mới - có thể dần mất đi.
Còn các công nghệ pin khác, như pin thể rắn thì sao? Chúng có tốt hơn không?
Pin thể rắn vẫn được xem là công nghệ tương lai với nhiều ưu điểm về an toàn so với pin lithium-ion truyền thống. Thay vì sử dụng chất điện phân lỏng hoặc gel, pin thể rắn dùng chất điện phân rắn, mang lại nhiều lợi ích.
Một trong những ưu điểm lớn nhất là giảm nguy cơ hình thành dendrite - những hạt giống như kim cương có thể đâm thủng lớp phân cách giữa các điện cực và gây đoản mạch. Pin thể rắn cũng hoạt động an toàn hơn ở nhiệt độ cao, giảm nguy cơ quá nhiệt, và hạn chế rò rỉ, từ đó giảm khả năng tiếp xúc với hóa chất nguy hiểm.
Tuy nhiên, pin thể rắn vẫn đối mặt với nhiều thách thức lớn. Chi phí sản xuất cao hơn nhiều gây khó khăn cho việc mở rộng quy mô sản xuất hàng loạt. Nhiều nguyên mẫu vẫn gặp vấn đề nứt và xuống cấp sau nhiều chu kỳ sạc. Đặc biệt, pin thể rắn thường có hiệu suất kém ở nhiệt độ thấp, gây khó khăn khi sử dụng ở vùng khí hậu lạnh trong mùa đông.
Các mẫu xe của BYD sử dụng công nghệ mới này sẽ có giá bao nhiêu?
Sedan Han L sẽ có giá khởi điểm từ 270,000 Nhân dân tệ (tương đương 37,350 USD), trong khi SUV Tang L có giá từ 280,000 Nhân dân tệ (tương đương 38,730 USD). Cả hai mẫu xe này không chỉ được trang bị công nghệ sạc nhanh mà còn có tính năng lái xe thông minh God's Eye mới nhất của BYD.
Vũ Hạo (Theo Bloomberg)