Xuất khẩu và đầu tư công là động lực lớn cho kinh tế, nhưng giá cổ phiếu sẽ tương quan thuận?
Chia sẻ tại hội thảo "Chiến lược đầu tư năm 2025 - Nhóm ngành dẫn dắt và cổ phiếu đáng chú ý" do Chứng khoán Rồng Việt (VDS) tổ chức, các chuyên gia cho rằng hai động lực lớn cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam là xuất khẩu và đầu tư công. Vậy nhà đầu tư chứng khoán nên có góc nhìn ra sao đối với cổ phiếu của các nhóm ngành này?
Nhiều thông tin tích cực, vì sao cổ phiếu đầu tư công chưa tăng mạnh?
Theo bà Nguyễn Thị Phương Lam - Giám đốc phân tích VDS, 2024 là năm bản lề, phần lớn những gì thực hiện trong năm đó mang tính nền tảng, chuẩn bị cho quá trình hiện thực hóa bắt đầu từ năm 2025. Do đó, năm 2025 được gọi là "dám cất cánh".
Mặc dù năm 2025 đã có nền tảng được xây dựng từ 2024, nhưng đây mới là năm bắt đầu thực hiện. Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế trên 8% là khá tham vọng, nhưng không phải là không thể đạt được nếu đẩy mạnh giải ngân đầu tư công và tạo tính lan tỏa ra toàn nền kinh tế.
Điểm nhấn năm 2025 là đầu tư công sẽ tăng tốc, đặt mục tiêu tỷ lệ giải ngân đạt ít nhất 95% kế hoạch của Thủ tướng Chính phủ giao. Năm nay còn là năm cuối của nhiệm kỳ đầu tư công trung hạn, nên khả năng tăng trưởng giá trị giải ngân sẽ cao hơn so với năm 2024.
Quan sát hai chu kỳ giải ngân đầu tư công gần nhất, tương ứng trong 10 năm qua, năm cuối của mỗi chu kỳ thường ghi nhận giá trị giải ngân tăng hai chữ số so với năm liền trước.
VDS dự báo giá trị giải ngân đầu tư công năm 2025 có thể tăng khoảng 16% so với 2024. Hàng loạt dự án giao thông trọng điểm sẽ được đẩy nhanh, với nhóm giao thông cao tốc gồm Bắc - Nam giai đoạn 2, Biên Hòa - Vũng Tàu, Vành đai 3 và nhóm hàng không với sân bay Long Thành, nhà ga T2 Nội Bài, nhà ga T3 Tân Sơn Nhất.
Tuy nhiên, dù khối lượng công việc của các doanh nghiệp xây dựng sẽ tăng mạnh, nhưng lợi ích thực tế cho cổ đông lại không đáng kể, do biên lợi nhuận ngành khá thấp. Thay vào đó, nhóm cổ phiếu liên quan là vật liệu xây dựng, gồm sắt, thép, đá có thể chuyển biến tích cực hơn.
Tại chương trình, một khán giả đặt câu hỏi về việc dòng tiền trên thị trường chứng khoán chưa tập trung vào các cổ phiếu đầu tư công hoặc nhóm khác có liên quan, mặc dù xuất hiện rất nhiều thông tin tích cực về đầu tư công.
Lý giải cho vấn đề này, theo ông Huỳnh Hữu Phước - Giám đốc VDS Cần Thơ, nhóm xây dựng sẽ được hưởng lợi đầu tiên trước các thông tin đầu tư công, nhiều cổ phiếu đã tăng giá mạnh từ đầu năm. Tuy nhiên, việc tăng giá này dựa trên kỳ vọng, còn để duy trì đà tăng thì cần xem xét kết quả kinh doanh quý 1. Nếu doanh thu, lợi nhuận tăng đúng kỳ vọng, xu hướng tăng giá có thể tiếp tục.
Hay với ngành bất động sản, đầu tư công có tác động nhưng không phải yếu tố quyết định. Bất động sản còn liên quan đến dòng tiền của nền kinh tế, tăng trưởng tín dụng và thu nhập người dân. Trên thị trường chứng khoán, dòng tiền vào cổ phiếu bất động sản chỉ thật sự lan tỏa sau đà tăng chung của thị trường khoảng 6 tháng.
Thêm vào đó, dư nợ trái phiếu bất động sản đáo hạn trong năm 2025 vẫn cao, tập trung vào quý 2. Các doanh nghiệp cần giải quyết vấn đề trái phiếu trước khi có thể phát hành tăng vốn, chia cổ tức hoặc tái đầu tư. Bất động sản cũng là ngành dùng đòn bẩy tài chính lớn nên cần theo dõi chặt chẽ.
Cổ phiếu xuất khẩu phân hóa
Bên cạnh đầu tư công, các chuyên gia VDS còn đánh giá xuất khẩu cũng là một động lực lớn cho nền kinh tế năm 2025. Tuy vậy, Việt Nam đứng trước nguy cơ bị áp thuế từ Mỹ, dẫn đến nhiều lo ngại đối với ngành này.
Theo bà Nguyễn Thị Phương Lam, các mặt hàng Việt Nam xuất sang Mỹ có thể chịu áp thuế, qua đó tác động đến nhiều doanh nghiệp niêm yết thuộc các ngành dệt may, gỗ, thủy sản gồm tôm và cá tra. Mặt hàng khác cũng được Việt Nam xuất khẩu mạnh sang Mỹ là linh kiện điện tử lại thuộc các doanh nghiệp FDI và hầu hết không niêm yết trên sàn chứng khoán.
Trong nhóm thủy sản niêm yết, các doanh nghiệp cá tra có vị thế vững chắc tại thị trường Mỹ, nên rủi ro không lớn. Ngoài Mỹ, các doanh nghiệp thủy sản còn xuất khẩu sang Trung Quốc. Nếu Mỹ không áp thuế hoặc thuế ở mức thấp với Việt Nam nhưng cao với Trung Quốc, khiến hàng Trung Quốc không vào Mỹ được sẽ tiêu thụ nội địa, qua đó ảnh hưởng đến xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc. Do đó, lựa chọn doanh nghiệp nào có tỷ trọng xuất khẩu sang Trung Quốc thấp sẽ hợp lý hơn.
Đối với dệt may, tăng trưởng sẽ chậm theo kinh tế thế giới. Năm 2024, ngành đã xử lý hết hàng tồn kho và bước vào chu kỳ hàng hóa mới trong năm 2025. Doanh nghiệp có thể phục hồi nhưng khó tăng trưởng đột biến, thay vào đó duy trì ổn định.
Theo ông Huỳnh Hữu Phước, ngành xuất khẩu sẽ chịu ảnh hưởng lớn từ chính sách thuế toàn cầu. Trước đây, kinh tế thế giới thiên về đa cực, các quốc gia liên kết để thúc đẩy thương mại. Nhưng từ thời Donald Trump, xu hướng kinh tế đơn cực gia tăng, các nước tập trung vào nội tại và áp thuế đáp trả Mỹ.
Việt Nam nằm trong nhóm có thâm hụt thương mại lớn thứ ba với Mỹ, điều này khiến nhà đầu tư lo ngại về ngành xuất khẩu. Khi Mỹ áp thuế và các quốc gia thực hiện đáp trả, nhóm xuất khẩu sẽ bị ảnh hưởng. Thực tế, giá của nhiều cổ phiếu ngành xuất khẩu đã giảm trong thời gian qua.
Ông Phước nhấn mạnh rằng, Việt Nam không nằm ngoài xu hướng bảo hộ doanh nghiệp trong nước, nên ngành xuất khẩu khó đoán định. Nhà đầu tư nên thận trọng và quan sát kỹ trước khi giải ngân vào nhóm này.
Huy Khải