Xuất khẩu Trung Quốc bùng nổ khi doanh nghiệp chạy đua nhập hàng trước thuế quan
Xuất khẩu Trung Quốc đã tăng vọt trong tháng 3/2025 ngay trước khi Mỹ công bố thuế đối ứng, với một lượng hàng kỷ lục chảy vào các quốc gia Đông Nam Á.
Theo dữ liệu do Cơ quan hải quan Trung Quốc công bố vào ngày 14/04, xuất khẩu tính bằng USD đã tăng vọt 12.4% so với cùng kỳ năm trước, hồi phục mạnh mẽ sau mức sụt giảm 3% trong tháng 2. Con số này vượt xa mọi dự đoán của các chuyên gia phân tích trong cuộc khảo sát của Bloomberg, với mức trung bình chỉ tăng khoảng 4.6%.
Trong khi đó, nhập khẩu lại sụt giảm 4.3%, đẩy thặng dư thương mại lên mức 103 tỷ USD trong tháng trước.
"Dữ liệu cho thấy xuất khẩu của Trung Quốc vẫn còn tốt, nhưng những mặt hàng dễ thay thế và nhạy cảm về giá đã bắt đầu chịu tác động", Lynn Song, nhà kinh tế trưởng khu vực Trung Quốc đại lục tại ING Bank NV nói. "Với việc mức thuế 145% đã có hiệu lực, rất có thể dữ liệu tháng tới sẽ kể một câu chuyện hoàn toàn khác".
Xuất khẩu Trung Quốc tăng mạnh trong tháng 3 |
Đợt bùng nổ xuất khẩu đã tiếp sức cho nền kinh tế Trung Quốc trong quý đầu tiên, nhưng động lực này có thể sớm cạn kiệt sau khi Mỹ giáng cú sốc thuế đối ứng lên tất cả quốc gia.
Trong đó, Chính quyền Trump đã áp mức thuế đối ứng 125% với hàng hóa Trung quốc, khiến Bắc Kinh buộc phải đáp trả và đẩy căng thẳng thương mại leo thang nhanh chóng.
David Qu, Chuyên gia từ Bloomberg Economics, nhận định: "Dữ liệu thương mại tháng 3 của Trung Quốc chưa phản ánh đầy đủ tác động của cuộc chiến thương mại. Người mua Mỹ có thể đã đẩy nhanh việc nhập khẩu hàng hóa trước khi thuế cao hơn bắt đầu vào tháng 4, từ đó đẩy xuất khẩu tăng mạnh. Ngược lại, các nhà sản xuất trong nước dường như đã giảm mua hàng do lo ngại về sự sụt giảm tiềm tàng trong nhu cầu bên ngoài và tiêu dùng nội địa vẫn còn yếu. Nhìn về phía trước, xuất khẩu có thể đối mặt với những trở ngại lớn trong tháng 4".
Hiệu ứng nhập hàng trước khi thuế quan có hiệu lực
Trong tháng 3, nhiều công ty có thể đã đẩy nhanh nhập hàng để né thuế quan. Những số liệu mới nhất cho thấy các công ty Trung Quốc đang đẩy mạnh xuất khẩu sang các quốc gia Đông Nam Á. Trong tháng 3, xuất khẩu của Trung Quốc đến khu vực này đạt mức cao thứ 2 trong lịch sử, trong đó xuất khẩu sang Việt Nam và Thái Lan chạm kỷ lục mới.
Trong khi đó, xuất khẩu sang Mỹ tăng hơn 44% so với tháng 2, vượt ngưỡng 40 tỷ USD. Nếu so với cùng kỳ năm ngoái, xuất khẩu sang Mỹ tăng gần 9% trong tháng 3, sau khi sụt giảm trong tháng 2.
Hàng xuất khẩu của Trung Quốc đi đến đâu? |
Hiện Mỹ đang áp thuế lên tới 145% với hàng hóa Trung Quốc, vượt xa mức mà các nhà phân tích cảnh báo sẽ xé nát thương mại song phương.
Giữa bối cảnh căng thẳng này, thị trường đã tạm thời thở phào nhẹ nhõm khi vào ngày 11/04, Mỹ công bố quyết định miễn thuế đối ứng cho điện thoại thông minh, máy tính và các thiết bị điện tử tiêu dùng khác. Tuy nhiên, niềm hy vọng này chỉ kéo dài vỏn vẹn hai ngày, khi Tổng thống Donald Trump khẳng định sẽ áp loại thuế khác lên các mặt hàng này.
Những hậu quả từ sự tách rời giữa Mỹ và Trung Quốc dự kiến sẽ bắt đầu hiện rõ từ tháng này, với rất ít dấu hiệu cho thấy hai bên sẵn sàng nhượng bộ và hạ nhiệt căng thẳng thuế quan.
"Những nhà nhập khẩu Mỹ thông minh có thể đã thấy trước việc tăng thuế quan vào tháng 4 trở đi và đã nhập khẩu từ trước", bà Song của ING nhận định. "Có khả năng thương mại trực tiếp giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ sụp đổ từ tháng 4. Có thể mất vài tháng trước khi chúng ta có được câu trả lời dứt khoát về bên nào cuối cùng phải chịu nhiều đau đớn hơn từ sự sụt giảm mạnh trong thương mại".
Vũ Hạo (Theo Bloomberg)