Đường cong J là gì?

date
11/05/2025 20:30

Đường cong J là gì?

Hiểu rõ khái niệm về đường cong J giúp giải thích vì sao các biện pháp điều chỉnh tỷ giá không phải lúc nào cũng phát huy hiệu quả tức thì.

Đường cong J mô tả mối quan hệ giữa phá giá tiền tệ và:

  • Tốc độ tăng trưởng GDP
  • Tỷ lệ thất nghiệp
  • Cán cân thương mại theo thời gian
  • Mức dự trữ ngoại hối

Đường cong J cho thấy sau khi phá giá tiền tệ, cán cân thương mại ban đầu có thể xấu đi (nhập siêu tăng) do tác động tức thời lên giá nhập khẩu, nhưng về sau sẽ cải thiện khi xuất khẩu tăng và nhập khẩu giảm – tạo nên hình dạng giống chữ “J”.

Tại sao cán cân thương mại có thể xấu đi ngay sau khi phá giá tiền tệ?

  • Vì nhu cầu xuất khẩu giảm mạnh
  • Vì tỷ giá tăng làm giảm sức cạnh tranh
  • Vì giá trị hàng nhập khẩu tính theo nội tệ tăng ngay lập tức, trong khi lượng xuất khẩu chưa kịp tăng
  • Vì chính sách tài khóa thắt chặt

Ngay sau khi phá giá, các hợp đồng nhập khẩu thường đã được ký từ trước, dẫn đến chi phí nhập khẩu tăng ngay khi quy đổi ra nội tệ. Trong khi đó, phản ứng của xuất khẩu thường đến chậm do độ trễ trong sản xuất và thương mại.

 

Điều kiện để đường cong J phát huy hiệu quả về dài hạn là:

  • Quốc gia không có nợ nước ngoài
  • Nhu cầu xuất khẩu và nhập khẩu đủ co giãn theo giá
  • Lạm phát trong nước luôn thấp hơn các nước khác
  • Chính phủ không can thiệp vào tỷ giá

Theo điều kiện Marshall-Lerner, để phá giá cải thiện cán cân thương mại, tổng hệ số co giãn theo giá của xuất khẩu và nhập khẩu phải lớn hơn 1. Nếu không, dù phá giá, cán cân thương mại sẽ không cải thiện rõ rệt về dài hạn.

Trạng Chứng

FILI - 19:28:00 11/05/2025