Giá dầu giảm sâu, kỷ nguyên bùng nổ của dầu đá phiến Mỹ đã đến hồi kết?

Giá dầu giảm sâu, kỷ nguyên bùng nổ của dầu đá phiến Mỹ đã đến hồi kết?

Các công ty dầu mỏ Mỹ đang cắt giảm chi tiêu và dừng hoạt động các giàn khoan khi thuế quan của Donald Trump đẩy cao chi phí sản xuất và giá dầu thô giảm mạnh, làm co hẹp lợi nhuận. Tình hình này khiến các giám đốc điều hành cảnh báo rằng cuộc bùng nổ dầu đá phiến kéo dài một thập kỷ đang đến hồi kết.

Các quyết định bất ngờ của liên minh OPEC+ trong việc tăng sản lượng dầu đã làm tăng thêm không khí ảm đạm khắp khu vực dầu mỏ Mỹ. Điều này gây lo ngại về một cuộc chiến giá mới và khiến các nhà phân tích phải cắt giảm dự báo sản lượng.

"Chúng tôi đang trong tình trạng báo động cao tại thời điểm này", Clay Gaspar, Giám đốc điều hành Devon Energy ở Oklahoma City, nói với các nhà đầu tư trong tháng này. "Mọi thứ đều có thể xảy ra khi chúng tôi bước vào môi trường khó khăn hơn”.

Theo S&P Global Commodity Insights, sản lượng dầu dự kiến sẽ giảm 1.1% vào năm sau, xuống còn 13.3 triệu thùng/ngày. Những nhà khoan dầu đá phiến hiệu quả cao - từng biến Mỹ thành nhà sản xuất lớn nhất thế giới - đang dừng hoạt động các giàn khoan do giá giảm xuống mức thấp bởi lo ngại thừa cung và cuộc chiến thương mại của ông Trump.

Điều này có thể đánh dấu năm sụt giảm đầu tiên của dầu đá phiến trong một thập kỷ, không kể đại dịch 2020 khi nhu cầu sụp đổ khiến giá dầu xuống dưới mức không và gây ra làn sóng phá sản rộng rãi ở các bang như Texas và Bắc Dakota.

Giá xuống dưới điểm hòa vốn

Giá dầu Mỹ đóng cửa thấp hơn trong ngày 23/05 và tuần ở mức 61.53 USD/thùng, giảm khoảng 23% so với đỉnh cao trong năm. Các nhà sản xuất dầu đá phiến cần giá dầu ít nhất 65 USD/thùng để hòa vốn, theo khảo sát năng lượng hàng quý của Fed khu vực Dallas.

"Khẩu hiệu bây giờ là 'cố gắng chịu đựng'", Herbert Vogel, Giám đốc điều hành SM Energy ở Denver, phát biểu tại hội nghị Super DUG ở Fort Worth.

Diễn biến giá dầu

Sự sụt giảm sản lượng sẽ kết thúc giai đoạn tuyệt vời trong lịch sử năng lượng Mỹ. Cuộc cách mạng dầu đá phiến đã mang lại những khối lượng dầu và khí đốt giá rẻ ngày càng lớn, cung cấp năng lượng cho nền kinh tế, thúc đẩy GDP và thị trường lao động, đồng thời tạo ra đợt tăng xuất khẩu giúp cải thiện cán cân thương mại.

Sản lượng dầu đá phiến tăng vọt cũng phá vỡ sự phụ thuộc của Mỹ vào các nhà cung cấp nước ngoài như Ả-rập Saudi và các thành viên liên minh OPEC khác. Điều này cho phép Nhà Trắng tự do nhắm mục tiêu các nước xuất khẩu như Iran, Nga và Venezuela bằng các lệnh trừng phạt.

Trước đó, ông Trump hứa sẽ "giải phóng" nhiều hoạt động khoan và sản xuất hơn để đảm bảo "sự thống trị năng lượng" của Mỹ. Tuy nhiên, sản lượng từng đạt mức kỷ lục dưới thời người tiền nhiệm Joe Biden có thể giảm thêm nếu giá cả tiếp tục chìm.

Scott Sheffield, cựu CEO của công ty khoan dầu đá phiến Pioneer Natural Resources, cho biết với Financial Times rằng nếu dầu thô giảm xuống 50 USD/thùng, sản lượng Mỹ có thể giảm tới 300,000 thùng/ngày - nhiều hơn tổng sản lượng của một số thành viên nhỏ trong OPEC.

Quyết định của Riyadh tăng sản lượng dầu trong những tháng gần đây sẽ đe dọa trực tiếp thị phần của các nhà sản xuất Mỹ trên thị trường toàn cầu. "Ả-rập Saudi đang cố gắng giành lại thị phần và họ có thể sẽ thành công trong vòng 5 năm tới", Sheffield nhận định.

Số lượng giàn khoan dầu trên bờ của Mỹ - thước đo quan trọng về hoạt động khoan - đạt 553 chiếc tuần trước, giảm 10 chiếc so với tuần trước đó và thấp hơn 26 chiếc so với cùng kỳ năm ngoái, theo công ty dịch vụ mỏ dầu Baker Hughes.

Số lượng giàn khoan của Mỹ

Một số nhà sản xuất lớn đã bắt đầu cắt giảm việc làm. Chevron và BP đã cùng công bố kế hoạch cắt giảm 15,000 việc làm trên toàn cầu, mặc dù tại Mỹ việc làm trong ngành vẫn tương đối ổn định trong năm nay, theo Cục Thống kê Lao động Mỹ.

20 nhà sản xuất dầu đá phiến hàng đầu của Mỹ, không bao gồm ExxonMobil và Chevron, đã cắt giảm ngân sách chi tiêu vốn năm 2025 khoảng 1.8 tỷ USD, tương đương 3%, theo công ty nghiên cứu năng lượng Enverus.

"Với tư cách nhà vận hành, chúng tôi không thể kiểm soát yếu tố vĩ mô, nhưng có thể kiểm soát cách phản ứng", Vicki Hollub, Giám đốc điều hành Occidental Petroleum - công ty đã cắt giảm hai giàn khoan trong quý đầu tiên, cho biết.

Nhiều công ty sẽ cắt giảm sâu hơn nếu giá chạm mức 50 USD/thùng - mức giá mà các quan chức Trump cho rằng sẽ giúp kiềm chế lạm phát.

"Trong môi trường này, chúng tôi giảm giàn khoan và mua lại cổ phiếu", Travis Stice, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Diamondback Energy, cho biết. Công ty này gần đây đã cảnh báo các nhà đầu tư rằng sản lượng dầu Mỹ có thể đã đạt đỉnh. "Mọi cuộc trò chuyện tôi có đều cho thấy mức giá dầu này không khả thi”.

Các chính sách khác của Tổng thống Trump cũng đang gây rung chuyển ngành này. Thuế quan đã thúc đẩy giá thép và nhôm - những nguyên liệu đầu vào quan trọng trong lĩnh vực dầu mỏ. Giá vỏ bọc kim loại dùng để lót giếng và là chi phí lớn nhất khi khoan một giếng đã tăng 10% chỉ trong quý vừa qua.

"Tính kinh tế sẽ bị thách thức. Chúng ta sẽ thấy nhiều sự rút lui vốn hơn trong các quý tới", Doug Lawlor, Giám đốc điều hành Continental Resources - một trong những công ty năng lượng tư nhân lớn nhất nước Mỹ, nhận định.

Điều này buộc các công ty phải siết chặt hơn nữa để giữ hài lòng các nhà đầu tư Wall Street bằng cách bảo vệ dòng tiền tự do nhằm trả cổ tức và hoàn trả nợ.

"Bạn phải tập trung vào cổ tức, chúng là thiêng liêng trong môi trường này", Jim Rogers, đối tác tại công ty đầu tư boutique Petrie Partners ở Houston, nhấn mạnh.

Vũ Hạo (Theo FT)

FILI - 19:00:00 26/05/2025