Thách thức của Greg Abel: Dẫn dắt Berkshire Hathaway vào kỷ nguyên hậu Warren Buffett

Thách thức của Greg Abel: Dẫn dắt Berkshire Hathaway vào kỷ nguyên hậu Warren Buffett

Lần đầu tiên sau 6 thập kỷ, đế chế đầu tư Berkshire Hathaway sẽ đón nhận một CEO mới.

Warren Buffett cho biết tại ĐHCĐ thường niên của Berkshire rằng ông dự định sẽ rời vị trí CEO vào cuối năm nay và trao quyền lãnh đạo cho Greg Abel. Ảnh: Vincent Tullo/WSJ; Scott Morgan/Reuters

Warren Buffett đã làm tất cả những gì có thể để chuẩn bị cho quá trình chuyển giao lãnh đạo tại Berkshire Hathaway. Ông đã trao quyền điều hành phần lớn các công ty mà tập đoàn sở hữu cho Greg Abel, người được lựa chọn làm CEO tương lai. Đồng thời, Buffett cũng bổ nhiệm Abel làm Phó Chủ tịch, cùng tham gia các thương vụ đầu tư lớn gần đây tại Nhật Bản và thường xuyên xuất hiện bên nhau trên sân khấu các kỳ đại hội cổ đông (ĐHCĐ) nổi tiếng của Berkshire Hathaway.

Tuy nhiên, có một điều mà Buffett không thể dễ dàng truyền lại cho người kế nhiệm: Đó là thương hiệu Buffett cùng sức ảnh hưởng đặc biệt mà tên tuổi ông mang lại cho bất kỳ lĩnh vực nào mà công ty ông tham gia.

Tại ĐHCĐ thường niên của Berkshire Hathaway vào ngày 03/05, Warren Buffett cho biết ông dự định sẽ rời vị trí CEO vào cuối năm nay và chuyển giao quyền lãnh đạo cho Greg Abel. Trong suốt 60 năm dẫn dắt, nhà đầu tư 94 tuổi này đã mang lại lợi nhuận đầu tư ấn tượng nhờ triết lý quản trị giản dị, đồng thời đóng vai trò là chất keo gắn kết hệ sinh thái các công ty của Berkshire - từ Dairy Queen, Duracell đến các tuyến đường sắt và công ty bảo hiểm - trong bối cảnh các tập đoàn đa ngành lớn dần không còn được ưa chuộng như trước đây.

Abel sẽ phải đối mặt với thách thức quản lý một đế chế rộng lớn, đồng thời nỗ lực duy trì thành tích đầu tư xuất sắc mà Buffett đã tạo dựng, điều mà ngay cả chính Buffett cũng gặp nhiều khó khăn trong những năm gần đây.

“Nếu Greg Abel cố gắng trở thành Warren Buffett, đó sẽ là một sai lầm lớn và ông ấy hiểu rõ điều này”. Will Danoff, nhà quản lý quỹ của Fidelity và cũng là một trong những nhà đầu tư lớn của Berkshire, nhận định. “Điều các cổ đông mong muốn là Greg trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình”.

CEO Jazwares Judd Zebersky và Chủ tịch Laura Zebersky chào đón Greg Abel và Warren Buffett tại ĐHCĐ thường niên Berkshire Hathaway 2025 trong tháng này.

Buffett không chỉ đơn thuần là một nhà đầu tư. Nhờ vị thế đặc biệt, ông có thể đem lại uy tín và niềm tin cho những doanh nghiệp gặp khó khăn trong thời kỳ khủng hoảng, như từng làm khi Phố Wall đối mặt nguy cơ sụp đổ, đồng thời giúp Berkshire đạt được những thỏa thuận có lợi cho cổ đông.

Danh tiếng của ông với tư cách nhà đầu tư xuất sắc cũng khiến các cổ đông yên tâm khi Berkshire tích trữ lượng tiền mặt khổng lồ, bởi họ tin rằng Buffett sẽ biết cách sử dụng số tiền đó một cách hiệu quả vào thời điểm thích hợp. Vai trò này là độc nhất và không ai có thể hoàn toàn thay thế được.

“Warren thật sự là người độc nhất vô nhị”, Bill Gates, đồng sáng lập Microsoft và cũng là bạn thân của Buffett, chia sẻ. “Tôi hy vọng tương lai sẽ có những nhà lãnh đạo như Warren”.

Việc Buffett dự kiến rời vị trí lãnh đạo, cùng với sự ra đi của người bạn thân và cộng sự đầu tư Charlie Munger vào năm 2023, đã mở ra một chương mới cho Berkshire Hathaway. Dù các nền tảng của công ty vẫn vững chắc, những quyết định đầu tư của Berkshire trong tương lai có thể sẽ không còn mang sức nặng như thời kỳ của Buffett.

Greg Abel, 62 tuổi, sẽ gia nhập hàng ngũ những người kế nhiệm phải đối mặt với “cái bóng” quá lớn từ người tiền nhiệm. Tương tự, Tim Cook đã tiếp quản vị trí lãnh đạo Apple sau khi Steve Jobs qua đời và để lại dấu ấn riêng nhờ tận dụng thế mạnh về chuỗi cung ứng, mở rộng sản xuất tại Trung Quốc và phát triển mảng dịch vụ. Trong khi đó, tại Disney, Bob Chapek lên thay Bob Iger làm CEO nhưng không đạt được thành công như mong đợi, dẫn đến việc Iger phải quay trở lại nắm quyền điều hành công ty.

Greg Abel – người học việc rất nhanh

“Greg cần phải là chính mình”, Mark Oman, cựu lãnh đạo Wells Fargo và cũng là bạn thân của Abel tại quê nhà Iowa, chia sẻ.

Kế hoạch chuyển giao quyền lực tại Berkshire Hathaway từng là đề tài được bàn tán sôi nổi trên Phố Wall, nhưng chỉ đến năm 2021 mới chính thức được tiết lộ khi Warren Buffett xác nhận Greg Abel sẽ là CEO tiếp theo. Trước đó, Buffett từng cho biết con trai ông, Howard Buffett, sẽ đảm nhận vai trò Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT) nhưng không tham gia điều hành. Đến tận cuối tuần này, nhiều cổ đông vẫn nghĩ rằng việc chuyển giao chỉ diễn ra sau khi Buffett qua đời.

Greg Abel, xuất thân là một kế toán đến từ Canada, gia nhập Berkshire thông qua thương vụ mua lại một công ty điện lực ở Des Moines, Iowa. Tại đây, ông đã góp phần xây dựng Berkshire Hathaway Energy trở thành một trong những mảng kinh doanh lớn nhất của tập đoàn nhờ hàng loạt thương vụ mua bán và đầu tư hiệu quả.\

Greg Abel vào năm 2010.

Đến năm 2018, Warren Buffett đã đặt trọn niềm tin vào Greg Abel khi giao cho ông phụ trách toàn bộ các công ty ngoài lĩnh vực bảo hiểm và bổ nhiệm vào HĐQT Berkshire Hathaway. Hiện tại, Abel giám sát hàng chục công ty lớn nhỏ như Benjamin Moore, Fruit of the Loom, Oriental Trading, See’s Candies, Duracell, Dairy Queen và BNSF Railway. Dù vậy, Buffett vẫn trực tiếp quản lý phần lớn danh mục đầu tư và quyết định phân bổ vốn của tập đoàn.

Để hiểu rõ hơn về hoạt động cũng như những khó khăn của từng công ty thành viên, Abel đã chủ động thực hiện một “chuyến lắng nghe”, đến thăm và gặp gỡ ban lãnh đạo các doanh nghiệp trong hệ thống Berkshire.

“Ông ấy tiếp thu rất nhanh. Khi có vấn đề quan trọng cần trao đổi, ông luôn sắp xếp được thời gian”, Troy Bader, CEO International Dairy Queen, nhận xét.

Warren Buffett nổi tiếng với phong cách quản lý “không can thiệp sâu”, luôn để các công ty con tự chủ trong hoạt động kinh doanh. Greg Abel cũng khẳng định tại ĐHCĐ ngày 3/5 rằng ông sẽ tiếp tục duy trì truyền thống này, nhưng đồng thời sẵn sàng chủ động đề xuất các cơ hội tăng trưởng hoặc hỗ trợ các công ty nhận diện rủi ro khi cần thiết. Điều này cho thấy Abel có thể sẽ mang đến một phong cách lãnh đạo khác biệt khi đảm nhận vai trò CEO, kết hợp giữa sự tự do cho các công ty con và sự hỗ trợ chủ động từ tập đoàn.

Ron Olson, thành viên lâu năm của HĐQT Berkshire vừa nghỉ hưu, nhận xét: “Giờ đây, có lẽ ông ấy còn hiểu các doanh nghiệp hơn cả Warren”.

Thông báo gây sốc

Chỉ vài giờ sau ĐHCĐ ngày 03/05, Greg Abel vẫn chưa hết bất ngờ. “Đó là lần đầu tiên tôi nghe tin này”, ông chia sẻ về thông báo trên sân khấu của Warren Buffett.

Ngay trong ngày hôm sau, HĐQT Berkshire đã họp tại Omaha để thảo luận chi tiết về các đề xuất mà Buffett đưa ra.

Thành công kéo dài hàng chục năm của Warren Buffett với vai trò nhà đầu tư, cùng những bức thư thường niên được đông đảo độc giả trông đợi, đã giúp ông xây dựng được niềm tin vững chắc từ cả các cổ đông lớn lẫn nhỏ. Nhiều nhà đầu tư của Berkshire sẵn sàng bỏ qua những giai đoạn kém hiệu quả, nhất là trong thời kỳ thị trường tăng trưởng mạnh, khi các nhà đầu tư theo trường phái giá trị như Buffett khó tìm được cơ hội hấp dẫn.

Warren Buffett cùng với Charlie Munger vào năm 2019.

Trong những năm gần đây, Berkshire đã tích lũy hàng trăm tỷ USD tiền mặt, một phần do các thương vụ lớn ngày càng trở nên hiếm hoi. Thành công nổi bật nhất của Buffett trong thập kỷ qua là xây dựng được vị thế lớn tại Apple, dù sau đó ông đã giảm đáng kể tỷ trọng cổ phiếu này. Ngoài ra, Berkshire cũng đã chi hàng tỷ USD để mua lại cổ phiếu quỹ.

Buffett cho biết tại ĐHCĐ ngày 03/05 rằng lượng tiền mặt dồi dào này sẽ trở nên cực kỳ hữu ích khi thị trường chứng khoán trải qua một đợt sụt giảm mạnh trong tương lai. “Chúng tôi sẽ nhận được vô số lời đề nghị mua lại mà chúng tôi sẽ rất vui vì đã chuẩn bị sẵn tiền mặt”, ông chia sẻ.

Tuy nhiên, theo nhận định của David Harden, CEO kiêm Giám đốc đầu tư của Summit Global Investments, Greg Abel có thể sẽ phải đối mặt với nhiều áp lực hơn so với Buffett trong việc sử dụng số tiền mặt khổng lồ của Berkshire, đặc biệt khi Buffett vẫn còn tại vị.

Hai cộng sự Todd Combs và Ted Weschler hiện đang quản lý mỗi người một phần danh mục cổ phiếu của Berkshire, và nhiều nhà quan sát kỳ vọng họ sẽ đảm nhận vai trò lớn hơn khi Greg Abel trở thành CEO.

Robert Miles, giảng viên chuyên về Buffett tại Đại học Nebraska Omaha, nhận xét: “Tôi không thấy trong quá trình làm việc của Abel có dấu hiệu nào cho thấy ông ấy là người giỏi chọn cổ phiếu. Đó không phải là thế mạnh của ông ấy. Tôi cho rằng Greg sẽ tập trung vào các thương vụ mua bán lớn và quyết định phân bổ vốn, còn việc quản lý danh mục cổ phiếu sẽ tiếp tục do các nhà quản lý đầu tư hiện tại đảm nhận”.

Nhà đầu tư kỳ cựu Bill Miller cũng đưa ra lời khuyên cho Abel: “Hãy làm theo lời khuyên lâu nay của Buffett dành cho các nhà đầu tư cá nhân: đưa phần lớn tiền mặt dư thừa vào quỹ chỉ số S&P 500. Sau đó, để Todd và Ted chủ động quản lý phần còn lại”.

Lãi/lỗ ròng của từng mảng kinh doanh tại Berkshire  Nguồn: WSJ

Di sản đầu tư của Buffett và chặng đường tiếp theo

Ngay cả khi Greg Abel không thể đạt được thành tích đầu tư xuất sắc như Warren Buffett, quá trình chuyển giao quyền lực tại Berkshire có thể sẽ diễn ra êm thấm hơn so với những lo ngại trước đó.

Theo Cheviot Value Management, một công ty đầu tư lâu năm và là cổ đông của Berkshire tại Los Angeles, danh mục cổ phiếu của Berkshire hiện chỉ chiếm hơn 20% tổng tài sản, so với mức khoảng một nửa tổng tài sản trong giai đoạn 1970-2000.

Warren Buffett trở thành huyền thoại một phần nhờ sự quyết đoán, sẵn sàng chi những khoản tiền lớn và đầu tư vào các công ty ngay trong thời điểm khủng hoảng.

Darren Pollock, người điều hành Cheviot, nhận xét: “Khả năng ra quyết định của Buffett trong những thời điểm thị trường hỗn loạn hay hoảng loạn từng là huyền thoại, nhưng giờ đây điều đó không còn thực sự phù hợp hoặc có giá trị như trước. Ông ấy xứng đáng được tôn vinh trong giới đầu tư nhờ những thương vụ như vậy, nhưng đã nhiều năm rồi chúng ta không còn thấy những cơ hội đó xuất hiện”.

Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp gia đình từng là mục tiêu thâu tóm lý tưởng của Buffett giờ đây đã trở nên quá nhỏ so với quy mô khổng lồ của Berkshire hiện tại. Các quỹ đầu tư tư nhân lớn cũng sẵn sàng cạnh tranh và thường trả giá cao hơn Berkshire cho những thương vụ này.

Việc Berkshire ngày càng chuyển mình thành một tập đoàn đòi hỏi năng lực điều hành hơn là kỹ năng đầu tư có thể là một trong những lý do khiến Buffett quyết định chọn người kế nhiệm. “Warren cảm thấy Greg đã sẵn sàng”, Ron Olson chia sẻ về Abel. “Ông ấy đã chuẩn bị cho việc này suốt 5, 6 năm qua, và tôi nghĩ Warren tin rằng bây giờ là thời điểm thích hợp để Greg đảm nhận vai trò lãnh đạo”.

Và vào ngày 03/05, ông Buffett đã chính thức thực hiện quyết định đó.

Quốc An (Theo WSJ)

FILI - 09:25:03 06/05/2025