Làm sao để hàng Việt thực sự trỗi dậy giữa vấn nạn hàng giả, hàng nhái?

Làm sao để hàng Việt thực sự trỗi dậy giữa vấn nạn hàng giả, hàng nhái?

Ngoài khuyến khích những đơn vị làm ăn trung thực, đầu tư cho chất lượng, cần mạnh tay với những hành vi lừa dối khách hàng, sản xuất hàng giả, hàng kém chất lượng. Khi lòng tin được phục hồi, giá trị đạo đức trở thành chuẩn mực thị trường, hàng Việt mới có thể thực sự trỗi dậy, không chỉ trên sân nhà, mà còn trên thị trường quốc tế.

Gần đây, tình trạng hàng giả, hàng nhái mọi lĩnh vực xuất hiện tràn lan trên thị trường Việt Nam đã và đang trở thành vấn đề thách thức, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cả người tiêu dùng, doanh nghiệp chân chính lẫn nền kinh tế quốc gia.

Từ các khu chợ truyền thống, cửa hàng cho đến sàn thương mại điện tử, hàng nhái có mặt khắp nơi với mức độ ngày càng tinh vi và khó kiểm soát. Thực trạng này đặt ra một câu hỏi lớn là làm sao để hàng Việt Nam có thể cạnh tranh một cách công bằng và bền vững với hàng nhập khẩu trong khi môi trường kinh doanh còn tồn tại quá nhiều rủi ro?

Hàng giả không chỉ khiến người tiêu dùng mất niềm tin, mất tiền, thậm chí gặp nguy hiểm về sức khỏe, mà còn đẩy các doanh nghiệp sản xuất chân chính vào tình cảnh khó khăn. Những nỗ lực đầu tư vào công nghệ, chất lượng và xây dựng thương hiệu của doanh nghiệp Việt dễ bị đánh bại bởi sản phẩm nhái rẻ tiền, trôi nổi nhưng lại dễ tiếp cận thị trường nhờ giá cả thấp và hình thức bắt mắt.

Thêm vào đó, ngân sách Nhà nước cũng sẽ bị thất thu thuế và mất dần sự kiểm soát thị trường. Công tác kiểm tra, giám sát thị trường còn nhiều hạn chế khi lực lượng chức năng còn mỏng, trong khi các chiêu trò sản xuất và phân phối hàng giả ngày càng tinh vi. Đặc biệt, sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử và mạng xã hội cũng tạo điều kiện thuận lợi để hàng giả lan truyền mà không bị kiểm soát gắt gao.

Bên cạnh đó, ý thức người tiêu dùng trong việc sử dụng hàng thật, hàng rõ nguồn gốc chưa cao. Nhiều người dùng vẫn bị thu hút bởi giá rẻ mà bỏ qua chất lượng.

Hàng Việt không thiếu, nhưng làm sao để cạnh tranh?

Trong bối cảnh đó, hàng Việt Nam muốn cạnh tranh được với hàng nhập khẩu, trước hết phải tập trung nâng cao chất lượng và mẫu mã sản phẩm. Sản phẩm chất lượng tốt, giá cả hợp lý và thiết kế hấp dẫn là yếu tố cơ bản để hàng Việt chiếm được niềm tin lâu dài từ người tiêu dùng.

Không ít thương hiệu nội địa đã khẳng định được vị thế bằng chính chất lượng và sự thấu hiểu thị trường Việt Nam.

Công nghệ hiện đại cũng đã trở thành công cụ đắc lực giúp doanh nghiệp Việt rút ngắn khoảng cách với đối thủ và chống lại hàng giả. Trong bối cảnh sản phẩm bị làm nhái tràn lan, tem chống hàng giả điện tử, mã QR truy xuất nguồn gốc và nền tảng số hóa có thể giúp khách hàng dễ dàng xác thực nguồn gốc sản phẩm đang dần phổ cập.

Tuy nhiên, bài toán giá thành vẫn là một trở ngại lớn. Như chuyên gia kinh tế Phan Dũng Khánh chỉ ra, nhiều sản phẩm nội địa có giá cao nhưng chất lượng chưa tương xứng, thua cả hàng nhập khẩu giá rẻ. Trong khi đó, nhiều nhà bán hàng online trên các sàn thương mại điện tử có thể vừa giảm giá, vừa đóng thuế đầy đủ, mà vẫn có lãi. Nguyên nhân nằm ở quản trị chi phí, chuỗi cung ứng, quy mô sản xuất và hiệu quả vận hành.

Muốn thay đổi điều này, doanh nghiệp Việt phải cải thiện quản trị, tối ưu hóa chi phí, đầu tư cho chất lượng và trung thực trong sản xuất. Hàng Việt không thể trông chờ mãi vào sự “ưu tiên cảm tính” của người tiêu dùng.

Trong thời đại số, người tiêu dùng có nhiều lựa chọn và tiếp cận sản phẩm dễ dàng. Quan trọng hơn cả, người tiêu dùng đang ngày càng tỉnh táo và có trách nhiệm hơn trong lựa chọn sản phẩm. Nếu như trước kia nhiều người dễ dàng chọn mua hàng rẻ, không rõ nguồn gốc thì ngày nay, tâm lý đó đang thay đổi sang chất lượng, tốt cho sức khỏe. Nhiều người trẻ sẵn sàng chi trả cao hơn cho sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, minh bạch, thân thiện với môi trường.

Tuy nhiên, cần thẳng thắn thừa nhận rằng, hàng giả vẫn tồn tại do các sàn thương mại điện tử chưa kiểm soát chặt chẽ và nhiều hành vi gian lận thương mại chưa bị xử lý mạnh tay.

Cần giải pháp mạnh tay và toàn diện để kiểm soát hàng giả

Ông Nguyễn Quang Huy - CEO Khoa Tài chính - Ngân hàng, Trường đại học Nguyễn Trãi cho rằng, để kiểm soát tình trạng hàng giả, cần có giải pháp toàn diện và lâu dài.

Việc tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm minh là điều kiện tiên quyết. Các lực lượng chức năng phải được nâng cấp cả về nhân lực lẫn công nghệ, tổ chức kiểm tra thường xuyên, đột xuất ở những điểm nóng. Những cá nhân, tổ chức vi phạm cần bị xử phạt nghiêm khắc và công khai để làm gương răn đe.

Song song với đó, việc ứng dụng công nghệ chống giả là xu hướng tất yếu: Từ tem điện tử, mã QR, cho đến các hệ thống truy xuất nguồn gốc bằng blockchain hay dữ liệu lớn, tất cả đều có thể giúp nâng cao tính minh bạch và niềm tin thị trường.

Cuối cùng, không thể thiếu những chiến dịch truyền thông rộng khắp nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng, hướng dẫn người dân cách phân biệt hàng thật - hàng giả và nhấn mạnh hậu quả khi tiếp tay cho hàng gian, hàng nhái.

Chỉ khi có sự phối hợp đồng bộ giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng, với những hành động cụ thể, nghiêm túc, mới có thể từng bước "làm sạch" môi trường kinh doanh và tạo nền tảng vững chắc để hàng Việt vươn lên.

Thêm vào đó, hàng thật phải được ưu tiên không chỉ ở siêu thị, mà cả trên các sàn thương mại điện tử, trong trường học, bệnh viện, cơ quan công. Doanh nghiệp làm thật phải được tiếp cận vốn dễ hơn, được giảm thuế và hỗ trợ truyền thông thông qua các chương trình quốc gia.

Theo ông Phan Dũng Khánh, hàng Việt vẫn có những lợi thế đáng kể như hệ sinh thái đa dạng, năng lực thích nghi nhanh và ngày càng có nhiều doanh nghiệp tử tế chọn cách làm thật, sống thật, kinh doanh thật. Vấn đề là cần một hệ thống chính sách đồng bộ, hỗ trợ đúng nơi và xử lý nghiêm sai phạm. Bên cạnh việc khuyến khích những đơn vị làm ăn trung thực, dám đầu tư dài hạn cho chất lượng, cần phải mạnh tay với những hành vi lừa dối khách hàng, sản xuất hàng giả, hàng kém chất lượng. Khi lòng tin được phục hồi và giá trị đạo đức trở thành chuẩn mực thị trường, hàng Việt mới có thể thực sự trỗi dậy, không chỉ trên sân nhà, mà còn trên thị trường quốc tế.

Cát Lam

FILI - 08:11:17 05/06/2025