Sản xuất châu Á chật vật vì thuế quan

Sản xuất châu Á chật vật vì thuế quan

Hoạt động sản xuất ở nhiều quốc gia châu Á suy yếu trong tháng 5 khi thuế quan Mỹ và sự bất ổn thương mại làm giảm nhu cầu.

Tại Việt Nam - một trong những trung tâm sản xuất quan trọng của khu vực, đơn hàng xuất khẩu mới đã co hẹp trong tháng thứ bảy liên tiếp, đồng thời chi phí đầu vào giảm lần đầu tiên trong khoảng hai năm, theo dữ liệu PMI từ S&P Global.

Ở Đài Loan, cả sản lượng lẫn doanh số xuất khẩu mới đều giảm trong tháng thứ hai liên tiếp. Indonesia chứng kiến sự sụt giảm mạnh nhất về đơn hàng mới kể từ tháng 8/2021, trong khi các nhà sản xuất Hàn Quốc ghi nhận mức giảm sản lượng sâu nhất trong gần ba năm.

Những con số từ Chỉ số Quản lý Mua hàng (PMI) cho thấy tình hình tổng thể đang ảm đạm. Việt Nam, Indonesia, Đài Loan, Nhật Bản và Hàn Quốc đều ghi nhận sự co hẹp trong hoạt động tổng thể với chỉ số PMI dưới mức 50 - ngưỡng phân chia giữa tăng trưởng và suy giảm. Chỉ có Philippines là duy trì được tăng trưởng, nhưng với tốc độ chậm hơn đáng kể so với trước đây.

Những con số ảm đạm này phản ánh trực tiếp sự bất ổn đang gia tăng từ chiến dịch thuế quan của Tổng thống Donald Trump và tính thất thường của các chính sách thương mại Mỹ. Cuối tuần trước, ông Trump đã leo thang căng thẳng khi nói sẽ tăng gấp đôi thuế quan đối với thép và nhôm, đồng thời cáo buộc Trung Quốc vi phạm thỏa thuận giảm thuế.

Đáp lại, Trung Quốc đã bác bỏ các tuyên bố của ông Trump và tố ngược lại rằng Mỹ đã vi phạm thỏa thuận khi áp đặt các hạn chế mang tính phân biệt đối xử. Cuộc đấu khẩu này chỉ càng làm gia tăng sự lo ngại về một cuộc chiến thương mại kéo dài.

Thống đốc Ngân hàng Hàn Quốc Rhee Chang-yong đã nhấn mạnh tầm quan trọng của các cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung đối với toàn khu vực. "Khi chúng tôi đo lường tác động của thuế quan Mỹ đối với chúng tôi, tác động gián tiếp thông qua Trung Quốc rất quan trọng vì chúng tôi được kết nối rất chặt chẽ với họ thông qua chuỗi cung ứng", ông nói hôm thứ Hai.

Thêm vào sự phức tạp của tình hình là những bất định pháp lý xung quanh các đợt thuế quan mới. Thuế quan "Ngày Giải phóng" của ông Trump hiện đang trong tình trạng bấp bênh khi tòa án Mỹ đã ngăn chặn chúng, nhưng chính quyền sau đó đã kháng cáo và được tạm hoãn.

Sự bất định này đã tạo ra tác động tâm lý nghiêm trọng lên các nhà sản xuất châu Á. Họ không chỉ phải đối phó với việc giảm nhu cầu hiện tại mà còn phải đối mặt với sự do dự ngày càng tăng của khách hàng trong việc đặt hàng mới.

Theo S&P Global, "điều kiện nhu cầu yếu hơn và sự do dự gia tăng của khách hàng trong việc cam kết với công việc mới giữa bối cảnh thuế quan Mỹ" đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến doanh số ở Đài Loan, thúc đẩy cắt giảm việc làm và giảm mua hàng. Tình trạng tương tự đang lan rộng khắp khu vực khi nhu cầu thấp lan truyền qua các chuỗi cung ứng và ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất.

Dữ liệu tháng 5 này đặc biệt đáng chú ý khi nó diễn ra sau một tháng 4 "bùng nổ" về xuất khẩu và vận chuyển hàng hóa. Trong thời gian tạm dừng thuế quan 90 ngày của Trump, các công ty Mỹ đã tăng cường nhập khẩu để tích trữ hàng hóa.

Trong tháng 5/2025, xuất khẩu của Hàn Quốc bất ngờ co hẹp khi lô hàng đến Mỹ giảm 8.1%.

Mặc dù tình hình hiện tại đầy thách thức, vẫn có một số dấu hiệu tích cực. Việc ông Trump tạm hoãn thuế quan để đàm phán và các thỏa thuận với Anh và Trung Quốc có thể mang lại cải thiện cho hoạt động sản xuất trong tương lai.

Tuy nhiên, tương lai vẫn đầy bất định khi các nhà sản xuất châu Á tiếp tục phải điều hướng trong bối cảnh chính sách thương mại Mỹ thay đổi liên tục và những tác động lan tỏa từ cuộc đối đầu kinh tế Mỹ-Trung.

Vũ Hạo (Theo Bloomberg)

FiLi - 13:14:08 02/06/2025