Ngành dệt may vượt sóng đầu năm nhưng rào cản thuế vẫn chực chờ

Ngành dệt may vượt sóng đầu năm nhưng rào cản thuế vẫn chực chờ

Biên lợi nhuận cải thiện, đơn hàng ổn định giúp ngành dệt may có cú bật ấn tượng trong quý 1/2025. Tuy nhiên, áp lực từ mức thuế 46% của Mỹ (dù được hoãn 90 ngày) vẫn là "cơn gió ngược" lớn, buộc ngành phải nhanh chóng xoay trục chiến lược để giữ đà tăng trưởng.

Theo dữ liệu từ VietstockFinance, tổng doanh thu của 32 doanh nghiệp dệt may niêm yết trên sàn chứng khoán trong quý 1/2025 đạt gần 19,509 tỷ đồng, tăng 11% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, 8 doanh nghiệp có doanh thu trên 1,000 tỷ đồng.

Dẫn đầu là Vinatex (VGT) với 4,268 tỷ đồng, tăng 8% và chiếm 22% tổng doanh thu ngành. Đứng sau là May Sông Hồng (MSH) với mức tăng trưởng ấn tượng 23%, đạt 2,256 tỷ đồng.

Tuy nhiên, gam màu sáng không lan tỏa đều. Garmex Sài Gòn (GMC) tiếp tục ngụp lặn ở nhóm cuối khi doanh thu quý này vỏn vẹn 346 triệu đồng, chủ yếu từ kinh doanh nhà thuốc và hợp tác kinh doanh, trong khi mảng may mặc cốt lõi đã dừng sản xuất từ tháng 5/2023 do thiếu đơn hàng. Đến cuối tháng 3/2025, GMC chỉ còn 29 nhân viên, giảm mạnh hơn 4,100 người so với cuối năm 2020.

Biên lãi gộp cải thiện, nhiều ông lớn bứt tốc lợi nhuận

Nhờ giá vốn tăng chậm hơn doanh thu, biên lãi gộp trung bình của ngành cải thiện từ 11.6% lên 13.8%; đưa lãi gộp toàn ngành tăng 32%, lên 2,686 tỷ đồng.

Hanosimex (HSM) phục hồi mạnh mẽ khi chuyển từ lỗ gộp 13 tỷ đồng ở thời điểm cùng kỳ sang lãi 38 tỷ đồng trong quý 1/2025, với biên lãi gộp đạt 13%. Kết quả này nhờ hoạt động kinh doanh chính cải thiện, giá bán sợi tăng, nguyên liệu đầu vào ổn định; ngành may và khăn có đơn hàng đầy tải, năng suất và giá bán tốt hơn.

Ngược lại, duy nhất Fortex (FTM) lỗ gộp gần 14 tỷ đồng, do bán dưới giá vốn, trái ngược mức lãi nhẹ cùng kỳ năm trước.

Lãi ròng trung bình toàn ngành tăng vọt lên 865.5 tỷ đồng, gấp 2.3 lần cùng kỳ. Trong đó, 22 doanh nghiệp báo lãi tăng, 4  giảm lãi, 3 chuyển từ lỗ sang lãi, và còn 3 doanh nghiệp thua lỗ.

Sợi Thế Kỷ (STK) tăng lợi nhuận đột phá nhất - gấp 50 lần cùng kỳ, đạt gần 36 tỷ đồng, nhờ doanh thu tăng 42% từ mở rộng thêm 13 khách hàng và giá bán cải thiện, kéo biên lãi gộp tăng mạnh từ 8.6% lên 20.8%. Ngoài ra, lãi tỷ giá giúp doanh thu tài chính tăng 77%, trong khi chi phí bán hàng giảm 61%, tiếp tục hỗ trợ lợi nhuận tăng vọt.

Xét về giá trị tuyệt đối, Vinatex dẫn đầu cả về doanh thu và lợi nhuận. Lãi ròng 172 tỷ đồng, tăng 372%, do các đơn vị ngành sợi chuyển lỗ sang lãi và ngành may kín đơn hàng đến hết quý 2/2025.

May Việt Tiến (VGG) cũng báo lãi tăng 222%, đạt gần 92 tỷ đồng, nhờ ký được nhiều đơn hàng và tiết kiệm chi phí. Một số doanh nghiệp khác như MSH, TCM và M10 cũng khởi sắc với lãi tăng lần lượt 61%, 26% và 20%.

Nhiều doanh nghiệp nhỏ vẫn gặp khó

Không phải doanh nghiệp nào cũng thuận lợi. Lợi nhuận ròng của TET, BDG, GIL và EVE giảm từ 35-81%. Doanh thu giảm, giá vốn tăng khiến biên lãi gộp của TET co tới 26.2 điểm phần trăm; lãi ròng còn 317 triệu đồng.

GIL lãi chưa đến 3 tỷ đồng, do hụt 99% doanh thu từ bất động sản khu công nghiệp, trong khi doanh thu bán hàng hóa sụt 13%. Công ty đang tái cơ cấu hoạt động và đẩy nhanh tiến độ xây dựng hạ tầng để kịp bàn giao đất trong quý 2, khiến chi phí vận hành tăng mạnh.

3 doanh nghiệp lỗ nặng gồm FTM (-39 tỷ đồng), NDT (-10 tỷ đồng) và GMC (-8 tỷ đồng), với lỗ lũy kế lần lượt lên tới 1,343 tỷ đồng, 210 tỷ đồng và 111.5 tỷ đồng, tính tới cuối tháng 3/2025. Ngược lại, SVD, HSM và SGI đã chuyển từ lỗ sang lãi.

Xuất khẩu phục hồi nhưng thách thức vẫn ở phía trước

Kết quả kinh doanh quý 1 tích cực phản ánh phần nào xu hướng hồi phục của ngành dệt may của Việt Nam. Theo Tổng cục Hải quan, kim ngạch dệt may quý 1/2025 đạt 8.6 tỷ USD, tăng 11% so với cùng kỳ, nhờ đơn hàng ổn định và đa dạng hóa sản phẩm. Thị trường Mỹ đóng góp 3.8 tỷ USD, chiếm 44.2% tổng kim ngạch và tăng 15%.

Dù vậy, thách thức vẫn còn đó khi Mỹ áp mức thuế nhập khẩu lên tới 46% với hàng dệt may Việt Nam từ tháng 4/2025 - dù chính sách này đã được tạm hoãn 90 ngày. Áp lực thuế buộc nhiều doanh nghiệp phải chủ động tái cơ cấu chiến lược.

Chứng khoán Mirae Asset dự đoán kim ngạch xuất khẩu dệt may sang Mỹ năm 2025 đạt 18-20 tỷ USD, tăng 8 - 10%, bất chấp rào cản thuế quan. Động lực chính đến từ việc các nhà bán lẻ Mỹ ưu tiên đa dạng hóa nguồn cung sau bài học đứt gãy chuỗi cung ứng trong đại dịch.

Áp lực thuế Mỹ vẫn là "ẩn số" - Ảnh minh họa

Doanh nghiệp xoay trục, tìm hướng thích ứng với rào cản thuế

Chia sẻ tại ĐHĐCĐ 2025, Chủ tịch VGG Vũ Đức Giang cảnh báo: "Nếu mức thuế 46% được áp dụng, nhiều doanh nghiệp có thể phải đóng cửa". TNG cho biết, đang đánh giá lại toàn bộ kế hoạch sản xuất, vì dù xuất khẩu sang Mỹ chỉ chiếm 26% doanh thu, mức thuế cao cũng tạo rủi ro đáng kể, và cho rằng đây là giai đoạn khó khăn nhất của Doanh nghiệp.

TCM (30% doanh thu từ Mỹ) đang đẩy mạnh khai thác thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc để đa dạng hóa rủi ro. Các thị trường Trung Đông, Nam Mỹ và châu Phi cũng được nhắm đến, bên cạnh việc đầu tư vào thiết kế và phát triển sản phẩm nhằm nâng cao giá trị gia tăng.

Trong bối cảnh Việt Nam vẫn đang đàm phán thuế với Mỹ, Vinatex dự báo đơn hàng quý 3/2025 vẫn ổn nhờ tồn kho thấp tại Mỹ, nhưng quý 4 có thể giảm 10% do sức mua suy yếu. Chủ tịch Vinatex Lê Tiến Trường nhấn mạnh: "Ngành cần tận dụng giai đoạn này để thích ứng, như từng vượt qua rào cản thuế trước thời WTO".

*Loạt ông lớn dệt may ứng phó 90 ngày "vàng" hoãn áp thuế Mỹ

Thế Mạnh

FILI - 08:13:00 28/05/2025