Ngành thép quý 1/2025: Nhóm tôn mạ gặp khó giữa làn sóng bảo hộ thương mại

Ngành thép quý 1/2025: Nhóm tôn mạ gặp khó giữa làn sóng bảo hộ thương mại

Bức tranh ngành thép Việt Nam trong quý đầu năm 2025 cho thấy sự phân hóa rõ rệt khi Hòa Phát và Thép Việt Nam (TVN) tiếp tục đà tăng trưởng, trong khi các doanh nghiệp tôn mạ và thương mại gặp nhiều khó khăn dưới áp lực của nhu cầu thị trường suy yếu và làn sóng bảo hộ thương mại gia tăng trên toàn cầu.

Theo số liệu từ Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), quý 1/2025, sản lượng thép thô sản xuất đạt 5.81 triệu tấn, tăng 9,1%; thép thành phẩm đạt 7.464 triệu tấn, tăng 5.7% so với cùng kỳ năm trước. Tổng lượng thép bán ra thị trường quý 1/2025 đạt 7.501 triệu tấn, tăng mạnh 12.2% so với cùng kỳ.

Nhận định về kết quả này, VSA cho rằng động lực chính thúc đẩy tiêu thụ nội địa đến từ giải ngân đầu tư công ở các dự án như cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2, sân bay Long Thành, và các tuyến vành đai Hà Nội, TP.HCM.

Hòa Phát vẫn “vững như bàn thạch”

Hòa Phát tiếp tục khẳng định vị thế dẫn đầu khi tăng trưởng ấn tượng với doanh thu đạt 37,900 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 3,300 tỷ đồng, lần lượt tăng 22% và 17%. Kết quả tích cực này đến từ việc nhà máy mới tại Dung Quất chính thức đi vào hoạt động, giúp Hòa Phát gia tăng đáng kể công suất sản xuất và khả năng cung ứng, đặc biệt là sản phẩm thép HRC. Ngoài ra, một phần cũng đến từ việc cung ứng thép cho các dự án đầu tư công.

Một ông lớn khác là Thép Việt Nam (TVN) cũng ghi nhận kết quả tích cực với doanh thu đạt 10,030 tỷ đồng, tăng 33% so với cùng kỳ. Đặc biệt, lợi nhuận sau thuế tăng đột biến 162% lên 94.6 tỷ đồng.

Kết quả kinh doanh của các công ty ngành thép trong quý 1/2025

Đvt: Tỷ đồng

Nguồn: VietstockFinance

Nhóm tôn mạ ngụp lặn trong khó khăn

Trong khi những câu chuyện tăng trưởng đang hiện diện ở phân khúc thép xây dựng, , các doanh nghiệp tôn mạ lại đang phải đối mặt với một thực tế khắc nghiệt hoàn toàn khác.

Hoa Sen và Nam Kim - hai cái tên quen thuộc trong lĩnh vực tôn mạ - đang trải qua những tháng ngày khó khăn nhất trong nhiều năm qua.

Nam Kim chịu đòn giáng mạnh nhất khi lợi nhuận ròng sụt giảm tới 56%, chỉ còn 65 tỷ đồng. Hoa Sen cũng không khá hơn khi lợi nhuận ròng giảm 36% xuống còn 205 tỷ đồng, trong khi các chi phí tài chính và quản lý lại tăng vọt từ 50% đến 60%.

Khó khăn của các doanh nghiệp tôn mạ càng trở nên trầm trọng hơn khi làn sóng bảo hộ thương mại gia tăng trên toàn cầu. Mỹ vừa áp mức thuế chống bán phá giá tạm thời đối với sản phẩm tôn mạ của Việt Nam, trong đó Hoa Sen phải chịu mức thuế cao nhất lên đến 59%, Nam Kim 49.42% và Tôn Đông Á 39.84%. Nhiều quốc gia khác cũng bắt đầu dựng hàng rào với thép Việt Nam. Trên thực tế, các hãng tôn mạ như Nam Kim và Hoa Sen đã tạm ngừng xuất khẩu sang Mỹ từ tháng 9/2024.

Nhóm doanh nghiệp thương mại và phân phối - những "cầu nối" quan trọng trong chuỗi cung ứng thép - cũng đang phải đối mặt với nhiều khó khăn. SMC, một trong những tên tuổi lớn trong lĩnh vực này, ghi nhận doanh thu thuần chỉ đạt gần 1,850 tỷ đồng và lợi nhuận ròng gần như "bay hơi" chỉ còn gần 2 tỷ đồng, giảm tương ứng 17% và 99% so với cùng kỳ năm trước.

Thành tích ảm đạm này chủ yếu đến từ sự suy giảm của hoạt động cốt lõi (lãi gộp giảm 37%) và không còn lợi nhuận từ việc bán cổ phiếu NKG như cùng kỳ năm trước (khi doanh thu tài chính đạt gần 330 tỷ đồng). Đáng chú ý, nếu không ghi nhận khoản lợi nhuận khác gần 17 tỷ đồng, SMC đã rơi vào trạng thái lỗ.

Điểm tích cực là công ty đã bắt đầu thực hiện thu hồi công nợ bằng cách lấy bất động sản – đây cũng là yếu tố chính góp phần giúp SMC không còn lỗ trong năm 2024.

Thép Tiến Lên lại cho thấy dấu hiệu phục hồi với lợi nhuận tăng 219%, dù con số tuyệt đối vẫn còn khiêm tốn ở mức 2.8 tỷ đồng.

Cuộc chiến bảo vệ "sân nhà"

Giữa làn sóng bảo hộ trên toàn cầu, Việt Nam cũng đang thực hiện các biện pháp bảo vệ ngành thép trong nước. Bộ Công thương đã ban hành quyết định áp thuế chống bán phá giá tạm thời đối với thép HRC nhập khẩu từ Trung Quốc, với mức thuế từ 19.4% đến 27.8%. Đồng thời, Việt Nam cũng quyết định áp thuế chống bán phá giá lên đến 37% đối với tôn mạ nhập từ Trung Quốc và Hàn Quốc.

Những động thái này có thể giúp các doanh nghiệp trong nước cạnh tranh tốt hơn trên thị trường nội địa, nhưng cũng tạo ra áp lực chi phí đối với các đơn vị sử dụng thép HRC làm nguyên liệu đầu vào.

Tuy vậy, thực tế cũng cho thấy hàng Trung Quốc vẫn đang tìm cách lách các quyết định áp thuế chống bán phá giá này bằng cách bán thép HRC khổ lớn hơn 1,880mm, trong khi Việt Nam chỉ áp thuế với thép HRC khổ dưới 1,880mm.

Theo số liệu Cục Hải quan, trong 4 tháng đầu năm, lượng thép cuộn cán nóng (HRC) nhập khẩu về Việt Nam hơn 3.1 triệu tấn, giảm 15% so với cùng kỳ năm trước. Riêng thép nhập từ Trung Quốc chiếm 62% với 1.9 triệu tấn.

Vũ Hạo

FILI - 19:00:00 06/06/2025